Một số loại tinh dầu đúng như lời quảng cáo: là sản phẩm chiết xuất hoặc chưng cất tinh khiết từ cây cối nơi chúng xuất xứ. Tuy nhiên, một số lại chứa nước, cồn hoặc dung môi được sử dụng trong quá trình chiết xuất (xem Tinh dầu được chiết xuất từ thực vật như thế nào?). Những loại khác có thể được pha trộn với các chất khác từ thực vật để tăng lượng tinh dầu, cho phép các nhà đóng chai kéo dài nguồn cung cấp của một loại tinh dầu đắt tiền mà không phải tốn thêm chi phí để thu thập thêm. Một số loại là phiên bản tổng hợp, được sản xuất trong phòng thí nghiệm có mùi giống với tinh dầu tự nhiên hoặc chỉ chứa thành phần hương liệu của loại tinh dầu phức tạp hơn—vì vậy, chúng có thể không phải là sản phẩm tự nhiên như người tiêu dùng tưởng.
Các nhãn ghi rằng tinh dầu là "100% tinh khiết" có thể đúng hoặc không, vì không có cơ quan hay tổ chức nào quản lý hoặc xác định "tinh khiết" nghĩa là gì đối với các loại dầu này. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) ngăn cấm các chủ sở hữu tinh dầu tuyên bố rằng các loại dầu này có các đặc tính chữa bệnh cụ thể hoặc có thể bảo vệ người dùng khỏi virus hoặc vi khuẩn gây bệnh. Theo quy định của FDA, các chất tuyên bố như vậy phải được kiểm tra trong phòng thí nghiệm và đánh giá bởi các nhà khoa học, và nếu nghiên cứu chứng minh được, chúng sẽ được phân loại là thuốc và được quản lý liên bang. Rất ít nghiên cứu đã được thực hiện để chứng minh rằng tinh dầu—riêng lẻ hoặc kết hợp—có thể bảo vệ hoặc chữa bệnh, vì vậy việc dán nhãn và quảng cáo thường không đưa ra những tuyên bố này. Quan trọng hơn, FDA không có vai trò trong việc xác định độ tinh khiết của các loại dầu này hoặc chứng thực bất kỳ tuyên bố nào khác do các công ty tiếp thị dầu đưa ra.
Thoạt nhìn, có vẻ như người tiêu dùng không có cách nào để biết loại dầu nào là tinh khiết và loại nào không, nhưng có những dấu hiệu giúp người mua quyết định công ty nào có thể cung cấp tinh dầu tinh khiết hơn.
Trước tiên, tinh dầu nên được đóng gói trong chai thủy tinh màu nâu sẫm hoặc xanh lá cây để bảo vệ chúng khỏi bay hơi dưới ánh sáng mạnh. Các công ty đóng gói tinh dầu của họ trong chai thủy tinh trong suốt, ít tốn kém hơn, biết rằng tinh dầu của họ không có nguy cơ bay hơi hoặc thay đổi hóa học, có lẽ vì chúng chứa nhiều hơn là chỉ tinh dầu 100% tinh khiết.
Mỗi chai tinh dầu phải hiển thị tên khoa học hoặc tên thực vật (bằng tiếng Latin) của cây và phương pháp được sử dụng để chiết xuất tinh dầu từ cây, cũng như nguồn gốc của nó—liệu cây trồng từ đó tinh dầu này được chưng cất có đến từ các cánh đồng oải hương ở New Mexico hay các khu rừng hồng mộc ở Brazil. Nếu thiếu tên Latin, có khả năng nội dung trong chai không hoàn toàn là tinh chất của loại cây đó. Nếu không có nguồn gốc hoặc phương pháp chiết xuất, tinh dầu có thể đã được sản xuất trong nhà máy thay vì được chưng cất thủ công ở một nơi xa xôi trên thế giới.
Tinh dầu nên được định giá theo mức độ sẵn có của tinh dầu và sự phức tạp của quá trình chiết xuất. Các loại tinh dầu khan hiếm có giá cao hơn, và những người bán tinh dầu chuyển chi phí này cho người tiêu dùng khi quá trình chiết xuất phức tạp hơn đối với các loại dầu khó lấy. Những người bán hàng định giá tất cả các loại tinh dầu giống nhau—ví dụ, những người bán ở hội chợ và lễ hội với các lọ dầu cùng kích thước, hình dáng và giá—có thể có một số loại tinh dầu đã bị pha tạp trong kho của họ. Nếu các lọ dầu này cũng được đựng trong chai thủy tinh trong suốt, người tiêu dùng cảnh giác có thể chắc chắn rằng nội dung trong các lọ này không hoàn toàn như vẻ bề ngoài.
Ngay cả các công ty tiếp thị tinh dầu nổi tiếng và đáng tin cậy nhất cũng có thể bán tinh dầu không tinh khiết như nhãn hiệu của họ tuyên bố. Cách duy nhất để chắc chắn về thành phần của một loại tinh dầu là yêu cầu thử nghiệm trong phòng thí nghiệm bằng phương pháp sắc ký khí-khối phổ (GC-MS), một bước tốn kém mà hầu hết người tiêu dùng sẽ không thực hiện. Thử nghiệm GC phân tách các phân tử của các chất khác nhau từ một mẫu khí để cho phép nhận diện và nghiên cứu độc lập. Khối phổ ghi lại các hợp chất này khi thiết bị GC giải phóng chúng và sắp xếp theo khối lượng trong chưa đầy một giây, giúp nhận diện và phân tích chúng. Những thử nghiệm này có thể xác định liệu tinh dầu có thực sự từ cây mà nó tuyên bố hay không, cũng như các chi tiết như vị trí địa lý của giống cây cụ thể hoặc nguồn gốc thực vật của dầu (chẳng hạn sự khác biệt giữa oải hương và lavandin, dù cùng họ nhưng có mùi hương khác nhau rõ rệt, khiến một loại được người tiêu dùng ưa chuộng hơn loại kia).
Quá trình này không phải lúc nào cũng hoàn hảo, vì nhiều hợp chất rất giống nhau và có thể bị nhầm lẫn, và một số hợp chất trong tinh dầu vẫn hầu như chưa được khoa học hiện đại biết đến. Tuy nhiên, phân tích này chắc chắn sẽ trả lời câu hỏi liệu tinh dầu có chứa 100% các hợp chất được quảng cáo hay không hoặc chứa một số hợp chất khác không phải là tinh dầu. Thử nghiệm GC-MS cũng xác định các hợp chất tổng hợp trong tinh dầu, điều này đặc biệt cần thiết và có giá trị để xác định độ tinh khiết của tinh dầu khi sử dụng làm chất bảo quản trong thực phẩm hữu cơ.
